وحی شناسی از دیدگاه برخی روشنفکران دینی معاصر و نقد و بررسی آن از منظر صدرالمتألّهین (ره)

ظهور واژه «تجربه دینی» در ادبیات برخی روشنفکران مسلمان با همان بار معنائی غربی برای توجیه منشاء گزاره های وحیانی باعث نگرانی دانشمندان اسلامی شد؛ زیرا عوامل و دلائلی که در غرب نظیر وجود تحریف، تعارض با علم، خرافه در کتب مقدس که باعث شد فیلسوفان غربی برای دفاع از آن متون، منشاء گزاره های دینی را از حوزه تفکر و عقلانیت خارج و در ساحت تجربه و قلوب مومنان توجیه کنند؛ ابداً در اسلام وجود نداشته، به علاوه این که لزوماً پیامدهائی مانند: منطقی و مستدل نبودن قرآن، تاریخی و خرافی بودن آن و پلورالیزم دینی را بر متون اسلامی تحمیل می کرد. آقای دکتر عبدالکریم سروش از طرفداران نظریه تجربه دینی است. در این تحقیق بعد از مباحث مقدماتی به تبیین دیدگاه ایشان در مورد وحی در هفت مولفه که عبارتند از: 1- وحی از سنخ تجربه دینی است. 2ـ تجربه دینی بسط پذیر است. 3ـ فاعلیت پیامبر در ایجاد وحی 4ـ دو بعد معنا و صورت وحی 5ـ تأثیرپذیری وحی از فرهنگ عصر نزول 6ـ بشری بودن وحی 7ـ محدودیت علم پیامبر و پیامدهای آن شامل: 1- استمرار وحی و تکامل تدریجی آن 2- پلورالیزم دینی 3- ثابت نبودن احکام و گزاره های دینی 4ـ خطا پذیری وحی ؛ پرداخته شده است و در بخش دیگر مبانی صدرالمتألهین ، تبیین فلسفی فرآیند وحی، ضرورت وجود نبی از نظر صدرا و سپس مولفه های نظر دکتر سروش با دیدگاه صدرا مقایسه، ارزیابی و نقد گردیده است. و نتیجه این که: نظر دکتر سروش فاقد پشتوانه های فلسفی صدرائی است و اصرار و دفاع از آن حدّاقل بی دلیل است.